İki şehir çöküyor! Deniz seviyesi tahminleri ikiye katlandı

Bilim insanları, uydu radar verilerini kullanarak Los Angeles ve San Francisco çevresindeki kıyı bölgelerinin bazı bölümlerinin yılda 10 milimetreden fazla çöktüğünü tespit etti. Bu çökme, bölgesel deniz seviyesi yükselme tahminlerini ikiye katladı.

SAN FRANCISCO KÖRFEZİ ÇÖKÜYOR

San Francisco Körfez Bölgesi’ndeki San Rafael ve Foster City gibi bazı bölgeler, yılda 10 mm’den fazla çöküyor. Bilim insanları, bu bölgelerde önümüzdeki 25 yıl içinde deniz seviyesinin 45 cm’den fazla yükselebileceğini öngörüyor. Bu, daha önce yapılan tahminin (19 cm) iki katından fazla bir artış anlamına geliyor.

Bu bölgelerin büyük bir kısmı, insan yapımı dolgular üzerine inşa edildiği için çökmenin daha hızlı gerçekleştiği belirtiliyor.

LOS ANGELES’TA DA BENZER TEHDİT

Los Angeles çevresinde de benzer bir durum söz konusu. Özellikle Newport Beach gibi geri kazanılmış arazilerde çökme oranı, deniz seviyesindeki artışı daha da kötüleştiriyor. Yapılan hesaplamalara göre, 2050 yılına kadar beklenen 17 cm’lik deniz seviyesi yükselmesine ek olarak, bu bölgelerde çökme nedeniyle 15 cm’lik ekstra bir artış yaşanabilir.

Çalışmanın baş yazarı ve NASA Jet Propulsion Laboratory’den uzaktan algılama uzmanı Marin Govorcin, bazı bölgelerde toprağın çökme hızının, deniz seviyesinin yükselme hızından bile fazla olduğunu belirtti. Özellikle insan müdahalesinin bu süreci hızlandırdığına dikkat çekildi.

ÇÖKÜŞÜN NEDENLERİ NELER?

Araştırmaya göre, yer çökmesi (dikey kara hareketi) hem doğal süreçlerden hem de insan faaliyetlerinden kaynaklanıyor.

• Doğal faktörler arasında tektonik hareketler önemli bir rol oynuyor.
• İnsan kaynaklı faktörler arasında ise özellikle yer altı suyu pompalanması öne çıkıyor. Aşırı su çekimi nedeniyle toprak seviyesinde ciddi düşüşler yaşanıyor.

Örneğin, Kaliforniya’nın merkezi bölgelerinde aşırı yer altı suyu çekimi nedeniyle her yıl 20 cm’ye varan çökmeler yaşanıyor.

BAZI BÖLGELER YÜKSELİYOR

Araştırma, her bölgenin çökmediğini, bazı bölgelerin ise aksine yükseldiğini de ortaya koydu.

• Santa Barbara, yer altı su kaynaklarının 2018’den bu yana düzenli olarak yenilenmesi nedeniyle yükselme gösteriyor.
• Los Angeles yakınlarındaki Long Beach de yükseliş eğiliminde. Bunun nedeni, petrol çıkarma sürecinde yer altına sıvı enjekte edilmesiyle toprağın desteklenmesi.