Dünya genelinde son iki yıldır rekor seviyelere çıkan kakao fiyatları, 2024’ün başından itibaren hızlı bir gerileme sürecine girdi. JP Morgan’ın yayımladığı son rapora göre, ton başına 11 bin 137 dolar seviyesinden başlayan fiyatlar, yaz aylarına gelindiğinde yüzde 34 oranında düşerek 7 bin 730 dolara kadar geriledi. Bu gerilemeye rağmen fiyatlar, üç yıl öncesine göre hâlâ yüzde 220 oranında daha yüksek seyrediyor.
İKLİM KOŞULLARI VE YENİ EKİM ALANLARI ETKİLİ OLDU
Fiyatlardaki bu düşüşte, üretim bölgelerindeki hava koşullarının iyileşmesi ve yeni ekim alanlarının devreye girmesi belirleyici oldu. Özellikle Ekvador ve Brezilya’da yapılan yeni plantasyonların verim almaya başlamasıyla, küresel arzın önümüzdeki baharda daha da artması bekleniyor. JP Morgan, bu gelişmeler ışığında 2025’in Paskalya döneminde fiyatların 6 bin dolar seviyelerine kadar gerileyebileceğini öngörüyor.
AFRİKA’DAKİ ÜRETİM SORUNLARI SÜRÜYOR
Bununla birlikte, dünyanın en büyük kakao üreticileri olan Fildişi Sahili ve Gana’da yaşanan yapısal sorunlar fiyatlardaki istikrarı tehdit etmeye devam ediyor. Uzun yıllardır süregelen verimlilik problemleri, hastalıklar ve düşük yatırımlar nedeniyle bu ülkelerdeki üretim kapasitesi istenen seviyeye ulaşamıyor. Nitekim Fildişi Sahili’nde kakao işleme oranı 2024 Temmuz’unda geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 31,2 oranında düştü.
ÇİKOLATA FİYATLARINA YANSIMASI GECİKECEK
Uzmanlara göre kakao fiyatlarındaki düşüş, tüketicilerin doğrudan hissedeceği bir rahatlamayı kısa vadede getirmeyecek. JPMorgan stratejistlerinden Tracey Allen, “Fiyatlardaki bu gerilemenin çikolata raflarına yansıması zaman alacak. Piyasadaki arz açığı hâlâ ciddi bir sorun olmaya devam ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
ÜRETİCİLER UMUTLU AMA TEMKİNLİ
Çikolata devi Lindt’in CEO’su Adalbert Lechner ise fiyatların er ya da geç eski seviyelerine döneceğini savunuyor. Lechner, yüksek fiyatların satış hacimlerini ve kârlılığı olumsuz etkilediğini kabul etmekle birlikte, uzun vadede piyasada denge sağlanacağına inanıyor. Benzer şekilde Barry Callebaut gibi sektörün diğer büyük aktörleri de fiyat baskısı altında faaliyet göstermeye devam ediyor.
